Pojęciem ciała obcego obejmujemy przedmioty o różnorodnej konsystencji i kształcie (kęs chleba, owocu, kawałek metalu, pestka, kawałek szkła, drewno), tkwiące w tkankach, jamach ciała (jamie brzusznej, gardła) lub przewodach (przewód słuchowy, nosowy) wprowadzone tam przypadkowo lub w wyniku działania siły z zewnątrz.
DROGI ODDECHOWE
1. Objawy:
– gwałtowny kaszel;
– duszność – trudność wchłonięcia powietrza do płuc i towarzyszące temu wrażenie braku tchu;
– chrypka;
– mdłości;
– mniej lub bardziej widoczny wytrzeszcz gałek ocznych.
2. Postępowanie gdy pacjent jest przytomny:
– Jeżeli dotyczy dziecka: chwyć dziecko za tułów lub nogi w okolicy stawów skokowych albo za biodro;
– energicznie, kilkakrotnie uderzyć tak dziecko jak i dorosłego w okolicy między łopatkowej, aby drgania i wstrząsy ułatwiły oderwanie się ciała obcego od ścian dróg oddechowych;
– u dziecka powyżej 1-go roku życia wykonujemy rękoczyn Heimlicha.
RĘKOCZYN HEIMLICHA:
– stań za osobą, która się zakrztusiła;
– obejmij ją obiema rękami w pasie;
– zwiń jedną rękę w pięść i połóż ją na brzuchu ratowanego człowieka, tuż poniżej mostka;
– chwyć pięść drugą ręką;
– mocno i zdecydowanie popchnij pięść do siebie i w górę.
Rękoczyn Heimlicha jest przeciwwskazany u:
– niemowląt,
– małych dzieci,
– ciężarnych, ( w tym przypadku uciskamy na klatkę piersiową),
– otyłych.
Wtedy należy zastosować tradycyjne uderzenie między łopatkami, ale istnieje zagrożenie, że ciało obce zostanie jeszcze głębiej wprowadzone do oskrzeli. Stosując tę metodę należy pamiętać, aby głowa i górna część tułowia była poniżej reszty ciała ( niemowlęta i małe dzieci podnieść za nogi lub położyć na kolanach).
Gdy żadna z powyższych metod nie jest skuteczna, należy ciało obce usunąć palcem wskazującym i środkowym (choć może to spowodować jeszcze głębsze jego wepchnięcie), jeśli i to zawiodło, a chory stracił przytomność pozostaje konikotomia.
Postępowanie gdy pacjent jest nie przytomny:
Nieprzytomnego pacjenta należy ułożyć na wznak. Uciskanie nadbrzusza pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym w kierunku dogłowowym wykonuje się techniką jak przy pośrednim masażu serca.
